เทคโนโลยีและนวัตกรรมที่พร้อมถ่ายทอด
น้ำยารักษาสภาพเซลล์ซีดีโฟร์ ทีลิมโฟไซต์ (WU-Met CD4 QC)
ที่มาและความสำคัญ
ซีดีโฟร์ ทีลิมโฟไซต์ (CD4 T lymphocyte) เป็นเซลล์เป้าหมายหลักของไวรัสชนิดฮิวแมน อิมมูโนเดฟิเชนซี่ ไวรัส เซลล์ชนิดนี้มีหน้าที่สำคัญในระบบภูมิคุ้มกัน การติดเชื้อเอชไอวี (HIV) โดยกระทรวงสาธารณสุขและหน่วยงานความร่วมมือได้จัดทำโครงการควบคุมคุณภาพสำหรับการตรวจวิเคราะห์ซีดีโฟร์ ทีลิมโฟไซต์ (CD4 T lymphocyte) สำหรับห้องปฏิบัติการในประเทศไทยขึ้น โดยจะดำเนินการเตรียมสารควบคุมคุณภาพในลักษณะที่คล้ายเลือด (stabilized whole blood) ซึ่งเป็นสารควบคุมคุณภาพที่สามารถตรวจสอบคุณภาพของห้องปฏิบัติการได้ครอบคลุมทุกขั้นตอนการวิเคราะห์ ทั้งนี้การจัดส่งไปยังห้องปฏิบัติการที่เข้าร่วมโครงการฯ อาศัยระยะเวลาที่ค่อนข้างยาวนาน รวมถึงการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิขณะขนส่งที่อาจส่งผลต่อความเสถียรของค่า CD4 T lymphocyte ในสารควบคุมคุณภาพ นอกจากนี้มีรายงานการใช้สารโลหะหนักบางชนิดในการตรึงเซลล์แบคทีเรียเพื่อวิเคราะห์ด้วยเทคนิคโฟล ไซโทเมทริ รวมถึงการใช้สังกะสีและอนุพันธ์ของสังกะสี ในการรักษาสภาพดีเอ็นเอ การตรึงเนื้อเยื่อและอิฟิโทป บางชนิดที่อยู่บนเซลล์ได้ อย่างไรก็ตามยังไม่มีการศึกษาใดที่ใช้สารดังกล่าวในการใช้รักษาสภาพ CD4 T lymphocyte เพื่อเตรียมเป็นสารควบคุมคุณภาพ ทางกลุ่มวิจัยจึงได้พัฒนาการใช้สารประกอบสังกะสี เพื่อประยุกต์ใช้เป็นสารรักษาสภาพเซลล์ และใช้เป็นสารต้นแบบสำหรับการพัฒนาปรับปรุงประสิทธิภาพของน้ำยารักษาสภาพเซลล์ชนิดซีดีโฟร์ ทีลิมโฟไซต์ (CD4 T lymphocyte) ต่อไป
เทคโนโลยี
เป็นการนำสารเคมีที่มีคุณสมบัติเป็นสารเหนี่ยวนำให้ตกตะกอน (precipitating agent) ในการคงสภาพของเซลล์เม็ดเลือดขาว โดยเฉพาะเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดซีดีโฟร์ ทีลิมโฟไซต์ (CD4 T lymphocyte) ซึ่งสารเคมีที่นำมาใช้เป็นส่วนผสมในน้ำยารักษาสภาพเซลล์ซีดีโฟร์ ทีลิมโฟไซต์ วูเม็ทซีดีโฟร์ คิวซี (WU-Met CD4QC) ไม่เคยมีการนำมาประยุกต์ใช้เพื่อวัตถุประสงค์เดียวกันนี้
ชื่อนักวิจัย / สำนักวิชา
ชื่อนักวิจัย อาจารย์อิศรา ประจงไสย
สำนักวิชา สหเวชศาสตร์
ประเภททรัพย์สินทางปัญญา
อนุสิทธิบัตร – เลขที่คำขอ 1403000202
ข้อดี / จุดเด่น
- ลดความแปรปรวนของเครื่องมือวิเคราะห์เม็ดเลือดอัตโนมัติ (automate cell counter)
- สามารถรักษาสภาพของสารควบคุมคุณภาพให้มีความเสถียรในอุณหภูมิห้อง
- ช่วยประหยัดงบประมาณในการจัดเตรียมสารควบคุมคุณภาพสำหรับการตรวจวิเคราะห์ซีดีโฟร์ ทีลิมโฟไซต์ (CD4 T lymphocyte)