ปกป้องทรัพย์สินทางปัญญา
ต้องทำอย่างไรงานของเราที่ได้ประดิษฐ์หรือที่ได้สร้างสรรค์ขึ้นมา จะได้รับความคุ้มครองตามกฏหมาย ?
ตอบ การจะได้รับความคุ้มครองทางกฏหมายนั้น จะขึ้นอยู่กับลักษณะของงานที่คิดค้นขึ้นมาว่าจะอยู่ในขอบข่ายของทรัพย์สินทางปัญญาประเภทใด ในบริบทของประเทศไทยได้มีกฏหมายเกี่ยวกับการปกป้องทรัพย์สินทางปัญญาเอาไว้หลานฉบับ เช่น ถ้าเกี่ยวกับการประดิษฐ์อุปกรณ์ กรรมวิธีต่างๆ การออกแบบผลิตภัณฑ์ จะต้องยื่นขอจดทะเบียนสิทธิบัตรถึงจะได้รับความคุ้มครอง ถ้าเกี่ยวกับงานเขียน งานวรรณกรรม บทประพันธ์ วิดีโอ ฯลฯ จัดเป็นงานอันมีลิขสิทธิ์ซึ่งจะได้รับความคุ้มครองโดยอัตโนมัติทันทีที่ได้สร้างสรรค์งานเสร็จโดยไม่ต้องจดทะเบียน ส่วนเครื่องหมายที่ใช้กับสินค้าหรือบริการ จะต้องจดทะเบียนจึงจะมีสิทธิในเครื่องหมายการค้าหรือบริการนั้น เป็นต้น
ตอบ ลิขสิทธิ์ หมายถึง สิทธิแต่เพียงผู้เดียวของผู้สร้างสรรค์ที่จะกระทำการใด ๆ เกี่ยวกับงานที่ผู้สร้างสรรค์ได้ทำขึ้น ซึ่งประเภทลิขสิทธิ์ที่กฎหมายได้กำหนดไว้ มีดังนี้คือ งานวรรณกรรม นาฏกรรม ศิลปกรรม ดนตรีกรรม โสตทัศนวัสดุ ภาพยนตร์ สิ่งบันทึกเสียง งานแพร่เสียง แพร่ภาพ หรืองานอื่นใดในแผนกวรรณคดี แผนกวิทยาศาสตร์ หรือแผนกศิลปะ ไม่ว่างานดังกล่าวจะแสดงออกโดยวิธีหรือรูปแบบทั้งโดยจับต้องได้และจับต้องไม่ได้ นอกจากนั้นกฎหมายลิขสิทธิ์ยังให้ความคุ้มครองถึงสิทธิของนักแสดงด้วย อย่างไรก็ตาม การคุ้มครองลิขสิทธิ์ ไม่ครอบคลุมถึงความคิดหรือขั้นตอน กรรมวิธีหรือระบบ วิธีใช้หรือทำงาน แนวความคิด หลักการ การค้นพบ หรือทฤษฎีทางวิทยาศาสตร์ หรือคณิตศาสตร์
ตอบ สิทธิบัตร คือ หนังสือสำคัญที่รัฐออกให้เพื่อคุ้มครองการประดิษฐ์ (Invention) หรือ การออกแบบผลิตภัณฑ์ (Industrial Design) ที่มีลักษณะตามที่กฎหมายกำหนด ได้แก่ สิทธิบัตรการประดิษฐ์ (Invention Patent) สิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์ (Design Patent) และอนุสิทธิบัตร (Petty Patent) โดยที่กฏหมายระบุให้ผู้ทรงสิทธิบัตรหรืออนุสิทธิบัตร มีสิทธิเด็ดขาด หรือ สิทธิแต่เพียงผู้เดียวในการแสวงหาผลประโยชน์จากการประดิษฐ์ หรือการออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ได้รับสิทธิบัตร หรือ อนุสิทธิบัตรนั้น ภายในระยะเวลาตามที่กฎหมายกำหนด
ตอบ เพื่อการคุ้มครองสิทธิอันชอบธรรมของผู้ประดิษฐ์และผู้ออกแบบตามที่กฎหมายกำหนด โดยจะมีสิทธิเด็ดขาดหรือสิทธิแต่เพียงผู้เดียวในการแสวงหาผลประโยชน์จากสิทธิบัตรหรืออนุสิทธิบัตรนั้น ภายในระยะเวลาตามที่กฎหมายกำหนด
วิทยานิพนธ์ รายงานฉบับสมบูรณ์ หนังสือ ตำรา เป็นงานทรัพย์สินทางปัญญาประเภทใด ?
ตอบ เป็นงานอันมีลิขสิทธิ์ ประเภทงานวรรณกรรม
โปรแกรมคอมพิวเตอร์ สื่อมัลติมีเดีย ภาพวาด เป็นงานทรัพย์สินทางปัญญาประเภทใด ?
ตอบ โปรแกรมคอมพิวเตอร์ เป็นงานอันมีลิขสิทธิ์ประเภทงานวรรณกรรม สื่อมัลติมีเดีย เป็นงานอันมีลิขสิทธิ์ประเภทงานแพร่เสียงแพร่ภาพ ภาพวาดเป็นงานอันมีลิขสิทธิ์ประเภทงานศิลปกรรม
แบบอาคารจำลอง ตัวแมสคอท เป็นงานทรัพย์สินทางปัญญาประเภทใด ?
ตอบ แบบอาคารจำลอง เป็นงานอันมีลิขสิทธิ์ประเภทสถาปัตยกรรม ตัวแมสคอทเป็นงานอันมีลิขสิทธิ์ประเภทศิลปกรรม
การประดิษฐ์คิดค้นโปรแกรมคอมพิวเตอร์ จะสามารถขอรับสิทธิบัตรได้หรือไม่ ?
ตอบ โปรแกรมคอมพิวเตอร์จัดเป็นงานอันมีลิขสิทธิ์ประเภทวรรณกรรม แต่ถ้ามีการนำโปรแกรมคอมพิวเตอร์มาใช้เป็นส่วนหนึ่งในการทำงานของสิ่งประดิษฐ์ ผู้เขียนจะต้องเขียนรายละเอียดการประดิษฐ์ที่เน้นตัวผลิตภัณฑ์เป็นหลักโดยมีโปรแกรมคอมพิวเตอร์เป็นส่วนประกอบ กรณีนี้จึงจะยื่นคำขอจดทะเบียนเป็นสิทธิบัตรหรืออนุสิทธิบัตรได้
ตอบ ไม่สามารถขอรับความคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาประเภทใดๆ ได้
กรณีมีการสร้างผลงานวิจัยขึ้น จะไม่ขอรับสิทธิบัตรได้หรือไม่ ?
ตอบ
- ได้ เพราะผลการวิจัย การประดิษฐ์คิดค้นบางรายการ มีคุณสมบัติไม่ครบตามที่กฎหมายสิทธิบัตรกำหนด จึงจดทะเบียนสิทธิบัตร/อนุสิทธิบัตรไม่ได้
- ได้ เพราะผลการวิจัย การประดิษฐ์คิดค้นบางรายการอาจจะเป็นประโยชน์กว่าถ้าไปขอรับความคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาในประเภท “ความลับทางการค้า”
- ได้ เพราะผลการวิจัย การประดิษฐ์คิดค้นบางรายการที่แม้จะได้รับจดสิทธิบัตร / อนุสิทธิบัตร หากไม่มีการนำไปใช้ ก็จะไม่เกิดประโยชน์ ไม่สร้างมูลค่า
อะไรคือประโยชน์ที่ได้จากการจดทะเบียนสิทธิบัตร/อนุสิทธิบัตร ?
ตอบ
- ได้พัฒนาต่อยอดความรู้ทางเทคโนโลยี เกิดนวัตกรรมของโลก
- ช่วยตอบโจทย์/แก้ไขปัญหาของเทคโนโลยีเดิมให้เกิดประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
- สร้างรายได้จากการถ่ายทอดเทคโนโลยี
- ได้ตัวชี้วัดการประกันคุณภาพการศึกษา แสดงให้เห็นถึงความสามารถด้านวิชาการและศักยภาพการแข่งขันขององค์กร (นับเฉพาะสิทธิบัตรและอนุสิทธิบัตรที่ได้รับจดทะเบียนแล้ว)
- ผู้ประดิษฐ์ได้รับการจัดสรรผลประโยชน์อันเกิดจากทรัพย์สินทางปัญญา
- ผู้ประดิษฐ์ได้ใช้เป็นผลงานในการประเมินผลงานประจำปีและการขอตำแหน่งวิชาการ (นับเฉพาะสิทธิบัตรที่ได้รับจดทะเบียนแล้ว) หรือนักศึกษาใช้เป็นเงื่อนไขในการจบการศึกษาแทนการตีพิมพ์บทความในวารสารวิชาการได้
ในการจดทะเบียนทรัพย์สินทางปัญญา โดยการให้บริการของ TLO ต้องเสียค่าใช้จ่ายหรือไม่ ?
ตอบ
- การยื่นคำขอจดทะเบียนสิทธิบัตร/อนุสิทธิบัตรที่มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์เป็นผู้ทรงสิทธิ ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายใดๆ ทั้งสิ้น รวมถึงการแจ้งข้อมูลลิขสิทธิ์ด้วย
- การยื่นคำขอจดทะเบียนสิทธิบัตร/อนุสิทธิบัตรที่มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์เป็นผู้ทรงสิทธิร่วมกับหน่วยงานภายนอกที่ไม่มีรายชื่ออยู่ในประกาศการยกเว้นค่าธรรมเนียมฯ จะต้องเสียค่าใช้จ่ายค่าธรรมเนียมการยื่นคำขอจดทะเบียนตามประเภทของทรัพย์สินทางปัญญานั้น
- การยื่นคำขอจดทะเบียนสิทธิบัตร/อนุสิทธิบัตรสำหรับบุคคลภายนอกตอนนี้ยังไม่ค่าใช้จ่ายในส่วนของการให้บริการคำแนะนำ การสืบค้น การบริการช่วยจัดเตรียมคำขอ แต่จะมีค่าใช้จ่ายเฉพาะส่วนที่เป็นค่าธรรมเนียมการยื่นคำขอจดทะเบียนตามประเภทของทรัพย์สินทางปัญญานั้น
ตอบ ให้อาจารย์ นักวิจัย นักศึกษา และบุคลากรทุกท่าน ตลอดจนบุคคลทั่วไปที่สนใจขอใช้เทคโนโลยีของมหาวิทยาลัย ติดต่อสำนักงานทรัพย์สินทางปัญญาและถ่ายทอดเทคโนโลยี (TLO) เพื่อช่วยดำเนินการได้แก่ ประสานการติดต่อและนัดหมายฝ่ายที่เกี่ยวข้องเพื่อการเจรจาต่อรอง การจัดทำบันทึกข้อตกลง (MOU) การลงนามทำสัญญาการถ่ายทอดเทคโนโลยี (Technology Transfers Agreement) การลงนามทำสัญญาอนุญาตให้สิทธิ (Technology Licensing Agreement) การทำหนังสือสัญญาโอนสิทธิ (Assignment Agreement) สัญญาห้ามเปิดเผยข้อมูล (Non-disclosure Agreement) และสัญญาถ่ายโอนวัสดุชีวภาพ (Material Transfer Agreement) ฯลฯ การจัดเก็บรายได้และการจัดสรรผลประโยชน์ที่เกิดขึ้น
กฎระเบียบของมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ที่เกี่ยวข้องกับทรัพย์สินทางปัญญา มีอะไรบ้าง ?
ตอบ Click link
สิทธิประโยชน์ของบุคลากรมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ที่ได้สร้างสรรค์ผลงานด้านทรัพย์สินทางปัญญา มีอะไรบ้าง ?
ตอบ สิทธิประโยชน์ของบุคลากรที่ได้สร้างสรรค์ผลงานด้านทรัพย์สินทางปัญญา มีดังนี้
- เมื่อสร้างผลงานที่ได้รับจดทะเบียนสิทธิบัตร/อนุสิทธิบัตร จะได้รับการจัดสรรเงินสมนาคุณผลงานที่ได้รับจดทะเบียนสิทธิบัตร/อนุสิทธิบัตร ทั้งนี้ รายละเอียดเป็นไปตามประกาศฯ
- เมื่อสร้างผลงานที่สามารถนำไปใช้ประโยชน์เชิงพานิชย์และได้รับค่าตอบแทนจากการถ่ายทอดเทคโนโลยี้จะได้รับการการจัดสรรผลประโยชน์เกี่ยวกับทรัพย์สินทางปัญญา ทั้งนี้ รายละเอียดเป็นไปตามประกาศฯ
- เมื่อสร้างผลงานที่ได้รับจดทะเบียนสิทธิบัตร จะสามารถนำไปใช้ในการพิจารณาการกำหนดมาตรฐานภาระงานทางวิชาการของคณาจารย์ประจำมหาวิทยาลัย ผู้ดำรงตำแน่งอาจารย์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์ และศาสตราจารย์ ทั้งนี้ รายละเอียดเป็นไปตามประกาศฯ
(อ้างอิง : https://sciencepark.wu.ac.th/tlo/property-regulations)
ตอบ ศูนย์ทรัพย์สินทางปัญญา (TLO)
อุทยานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์
ชั้น 1 โซน B อาคารอุทยานวิทยาศาสตร์และเทตโนโลยี โทร 0-7567- 3575
E-mail: npatsako@mail.wu.ac.th https://sciencepark.wu.ac.th/tlo/